2.3. De situatie rond 1100.
Omstreeks
1100 hebben zich op de kust van de Levant vele belangrijke handelssteden
ontwikkeld, waarvan Tyrus en Sidon de belangrijkste plaatsen gaan innemen. Het
is geen eenheidsstaat, maar een soort Hanzeverbond van onafhankelijke steden,
die elkaar nog wel helpen in tijden van gevaar en in tijden van vrede elkaar
min of meer ontzien. Zo ontwikkelt zich Fenicië in betrekkelijk korte tijd tot
een handelsverbond van grote importantie.
2.3.1. De rol van Tyrus.
De
(her)stichting van Tyrus vond volgens één legende plaats rond 1200.
Diverse
overleveringen noemen 1194 en 1198 als stichtingsjaar. De (her)-
stichting
zou het gevolg zijn geweest van een aanval door de koning van
de
Askaloniërs (Filistijnen) op Fenicië (vnl.Sidon). Diverse groepen
vluchtelingen stichten daarop (opnieuw) Tyrus, waarbij zij zich
vermengen
met mogelijk
de Tjekers en het Danoedavolk.
Tyrus ligt
nabij de monding van de rivier de Litani. De Arabieren noemen
de stad nu
Sur en dat betekent rots. Zo'n 3000 jaar geleden lagen er
twee kleine
eilanden voor de kust. Op de kust lag het dorp Usju. Het is
niet zeker
of de eilanden rond 1200 al domineerden boven de
kustnederzetting, of dat dat proces pas onder Hiram rond 1000 zijn
beslag zou
krijgen. In ieder geval overvleugelen reeds dan in 1200 de
nieuwe
Tyriërs (met de Sidoniërs) de andere Fenicische kuststeden in
handelsbekwaamheid. Vanaf dit tijdstip wordt de geschiedenis van
Fenicië
steeds meer bepaald door wat er in Tyrus gebeurt. Hetzelfde
zien we een
paar honderd jaar later met de Feniciërs in het westen,
waarbij
Carthago de leidende rol gaat spelen. Niettemin is er een
blijvend
groot verschil tussen Tyrus en Carthago. Tyrus is de handelaar
en fabrikant
in snuisterijen en mooie handelswaren. Carthago wordt een
groothandelaar in metalen, landbouwproducten en grondstoffen.
Tyrus zal de
kleine stadsstaat blijven, maar Carthago zal een eigen rijk
stichten.
Beide steden zullen echter verwoest worden.
2.3.2. De rol van Sidon.
Sidon neemt
ook een belangrijke plaats in onder de Fenicische steden. Niet voor niets wordt
in de bijbel het Fenicische als dat der "Sidoniërs" betiteld. De stad
is in oorsprong Kanaänietisch. Reeds in
het boek Genesis (10,15) wordt gerept over Kanaän, die twee
zonen heeft. Dat zijn Chet of Heth en......Sidon!
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
Zie Map 2.16.Sidon. C.C.Torrey met o.a. de herkomst
uit de Perzische golf.
Zie Map 10.4.Sidon. F.Eiselen.
DE KANAÄNIETEN
De Israëlieten en
Philistijnen hebben in Zuid‑Kanaän de oude
vorstendommen geëlimineerd of
overgenomen. In het noorden zijn
het Hoerrieten, Amorieten, Neo‑Hethieten
en Arameëen, die de
Kanaänietische leefruimte
hebben ingeperkt. Blijft over de
huidige kust van Libanon en
een deel van de Syrische kust. In
Israël leven de Kanaänieten
als onderworpenen. De Be'kaa vallei
zal vermoedelijk ook niet
meer in handen zijn van de
Kanaänieten. De leefruimte
wordt steeds geringer. Massa's
vluchtelingen hopen zich op
binnen de kuststeden en van
"Landkanaänieten"
worden zij "Zeekanaänieten" mede door toedoen
van de versmelting met
sommige Zeevolken.
Zie: -STUDIA PHOENICIA, OLA 15,
LEUVEN, 1983:I.REDT TYRUS.
-BERYTUS XXXIX, 1991:LEBANON
III:UNESCO:SAVING THE COUNTRY'S CULTURAL
HERITAGE met diverse artikelen o.a. over Tyrus.
-THE HISTORY OF TYRE FROM THE
BEGINNING OF THE SECOND MILLENNIUM BC UNTIL
THE FALL OF THE NEO-BABYLONIAN
EMPIRE IN 538 BC, H.J.KATZENSTEIN,
JERUSALEM 1973.
Map 25.1.Passages uit de Bijbel (boek 341).
Zie: tijdschrift SYRIA 1951:
Note sur les récherches
opérées dans le port de
Saïde de 1946‑1950, R P A
Poidebard.
Frans Archeologisch instituut
Beiroet.
SIDON, J.JIDEJIAN, BEIROET
Dar el-Mackreq Publishers (Map 9.1)
SIDON, A STUDY IN ORIENTAL
HISTORY, F.C.EISELEN.
Zie:
ATLAS VAN DE FENICISCHE EN PUNISCHE STAMMEN, STEDEN EN VOLKEN:
Kaart 10A.Gebied Sidon (1100-900
v.C).
Kaart 10B.Omgeving Sidon
(1100-900 v.C).
Kaart 10C.Feniciërs in de
Bekaa-vallei (1400-1000 v.C).
Kaart 10D.De zuidelijke
Bekaa-vallei/Bekaa-meer in de oudheid.
Zelfs de
koning van Tyrus noemt zich nog tijden lang de koning van de
Sidoniërs.
Dat heeft waarschijnlijk te maken met het feit, dat Tyrus
bevolkt werd
door o.a. vluchtelingen uit Sidon. De naam Sidon betekent
vis en dat
zou iets kunnen zeggen over mogelijk het voornaamste
bestaandmiddel van Sidon in het begin. Het kan ook samenhangen met
"Sid", hetgeen een godennaam betekent en welke naam we later
o.a.
op Sardinië
tegenkomen. Overigens valt het begin van Fenicische Sidon
eerder dan
dat van het begin van het Fenicische Tyrus. In dit opzicht
is Sidon te
vergelijken met Utica t.o.v. Carthago. Daar werd bij de
stichting
van Carthago hulp geboden door Utica.
ncfps
Geen opmerkingen:
Een reactie posten