vrijdag 4 maart 2016

157. Veldslag bij Tunes.



4.2.9.    De veldslag bij Tunes.

Regulus had het voor een belangrijk deel aan zichzelf te wijten, dat hij op den duur in dezelfde rampzalige positie verzeilde als Agathocles voor hem. Hij had tenminste de verbinding tussen zijn zeekamp te Clupea en het landkamp te Tunes veilig moeten stellen. Hij had ook de veldslag met zijn leger, dat slechts over 500 ruiters beschikte, niet moeten aannemen en rustig moeten wachten tot versterkingen zouden zijn aangekomen. Bovendien munten zijn diplomatieke acties om stammen en steden tot afval van Carthago te bewegen niet uit door genialiteit.

Zo kwam dan de lente van het jaar 255 met een zelfverzekerd Carthaags leger van 12.000 man voetvolk en 4000 ruiters, dat als eerste de slag aanbood. Regulus neemt de uitdaging onmiddellijk aan en nog wel na een lange vermoeiende mars rond een dichtbij gelegen meer in de nacht. Dit moet de Sebkhet Séjoumi geweest zijn.
De veldslag begon met het inzetten van de ruiterij, zoals dat meestal gebeurde. De 4000 verenigde Carthaagse en Numidische ruiters veegden de 500 Romeinse ruiters direct van het toneel. De Romeinse legioenen, nu door de ruiterij van Xanthippus omsingeld, gingen in wanhoop tot de aanval over en probeerde de 100 olifanten, die voor het Carthaags/griekse voetvolk stonden, te omtrekken. Dat lukte maar gedeeltelijk, met als gevolg, dat het Romeinse leger in tweëen werd gesplitst, dat helft na helft totaal werd geëlimineerd. Enkele Romeinse legerafdelingen weten nog wel tot het Carthaagse legerkamp door te dringen, maar worden daar ingerekend.

Regulus wordt gevangen genomen en meer dan 10.000 Romeinen worden gedood of geraken in gevangenschap. Slechts 2000 Romeinen weten Clupea nog te bereiken. Het te zeer overtuigd zijn van de eigen militaire kracht werkte fataal voor de Romeinen in dit geval. De verliezen aan Carthaagse zijde bedroegen uiteindelijk slechts 800 gesneuvelden. Xanthippus is de grote triomfator, maar zijn rol is in Carthago snel uitgespeeld, want even later vinden we hem terug in dienst van Egypte. Het is aannemelijk, dat Carthago snel deze vreemde condottière met pensioen heeft gestuurd. Wellicht had men angst voor het gevaar van een militaire dictatuur door de Griekse veldheer?


X.De olifanten en de ruiterij geven in deze veldslag de doorslag!
 

                 Voor de gebeurtenissen in het jaar 255 wordt verwezen naar:
                Polybius 1,36,11.

De geromantiseerde versie van:
180.DE GESCHIEDENIS VAN ROME
Mary MacGregor i.e.v.v.Jeroen Franke. van Dishoeck Bussum 1957.
Een jongensboek, maar daarom nog niet minderwaardig. Goede vertellingen in geromantiseerde vorm van legenden en gebeurtenissen. Selectie blz 114-115.

Xanthippus had in de Griekse oorlogen gevochten en hij was een bekwaam en en ervaren krijgsman. Hij zag spoedig in, dat het Carthaagse leger een fout had gemaakt door in de bergen te vechten. Hij sprak daarover met de bevelhebbers en toonde aan, hoe zij de vijand toch nog zouden kunnen overwinnen. Het duurde niet lang of hij werd tot opperbevelhebber over het gehele Carthaagse leger benoemd. Hij wist het geschokte zelfvertrouwen van de soldaten te herstellen en hun moed en vechtlust aan te wakkeren. Toen leidde hij het leger naar een open vlakte. Het aantal soldaten was niet groot, maar hij stelde veel vertrouwen in zijn vierduizend ruiters en honderd olifanten. Regulus zou de strijd liever hebben vermeden. Maar als het Carthaagse leger nu sterk genoeg was om het plunderen te verhinderen, zou hij weldra geen proviand meer hebben, en dus was een veldslag onvermijdelijk. Toen de Carthagers de gevreesde Romeinse legioenen zagen, sloeg hun de schrik om het hart. Maar Xanthippus sprak zijn mannen moed in en gaf weldra het sein voor de aanval. Op hetzelfde ogenblik kwamen ook de Romeinen in actie. Voor het Carthaagse leger was een rij olifanten opgesteld, maar de Romeinse linkervleugel trok daar omheen en viel het voetvolk aan. Dat stond op het punt om op de vlucht te slaan, toen Xanthippus aan kwam rijden, de orde herstelde, van zijn paard sprong en als gewoon soldaat met de anderen mee ging vechten. Ondertussen hadden de Carthaagse ruiters de Romeinse van het slagveld verdreven en de legioenen van achteren aangevallen. De olifanten, wild geworden door het krijgsrumoer, drongen aan de voorzijde op en vertrapten vele dappere soldaten. Het werd een grote nederlaag voor de Romeinen. Slechts tweeduizend soldaten wisten te ontkomen. Regulus zelf vluchtte met vijfhonderd soldaten, maar hij werd achtervolgd en gevangen genomen. In korte tijd verloren de Romeinen alles wat zij in Afrika veroverd hadden. In Carthago was men natuurlijk zeer verheugd. De mensen stroomden naar de tempels om dankoffers te brengen. Xanthippus, aan wie de eer van de overwinning toekwam, keerde met vele geschenken naar Griekenland terug.

Vragen:
1.Hoe kwam Xanthippus in Carthago?
2.Wat zou er met de oorlog gebeurd zijn, als hij opperbevelhebber zou zijn gebleven?

Constatering:

Het is niet aannemelijk, dat Xanthippus en zijn Griekse soldeniers Punisch spraken. Bij de Carthagers moeten vele tolken aanwezig zijn geweest, die zijn bevelen konden overbrengen.


                REGULUS & ZIJN FAMILIE
                Regulus weet in eerste instantie nog met enige tientallen
                ruiters te ontsnappen, maar wordt uiteindelijk door de
                ruiterij van Xanthippus toch achterhaald. Zijn gevangenschap
                heeft kwalijke gevolgen voor een tweetal voorname Carthaagse
                gevangenen. In de veronderstelling, dat Regulus onmiddellijk
                door de Carthagers is gedood, geven de Romeinse autoriteiten
                aan de 'weduwe' de gevangen genomen Carthaagse notabelen
                Bodostar en Hamilcar, op wie zij zich dan kan wreken. Bodostar
                en Hamilcar worden in een hele kleine cel gezet, waarin zij
                zich nauwelijks kunnen bewegen. Na 5 dagen sterft Bodostar,
                maar zijn lijk wordt niet bij Hamilcar weggehaald. Een Romeinse
                tribuun grijpt tenslotte in en weet de familie van Regulus te
                overreden om Hamilcar uit zijn benarde positie vrij te laten.
                Wellicht is dan ook het bericht binnen gekomen, dat Regulus
                krijgsgevangene is geworden.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten